Trong kết cấu một ngôi nhà gỗ cổ truyền vì kèo chính là xương sống nắm giữ trọng tâm của ngôi nhà. Vì kèo có chắc, có vững thì ngôi nhà mới bền lâu, trường tồn cùng với thời gian và chốngchọi được với sự ảnh hưởng khốc liệt của thời tiết khắc nghiệt. Trong cấu trúc của vì kèo có hai phần rất được chú ý bởi những hoa văn tinh tế được điêu khắc trên đó. Đó chính là kẻ hiên và kẻ ngồi. Vậy kẻ hiên kẻ ngồi của nhà gỗ lim 3 gian được điêu khắc như thế nào? Chúng ta hãy xem những hình bên dưới để biết rõ nhé.
Kẻ hiên của nhà gỗ 3 gian không chỉ là phần có chức năng tạo sự liên kết trong vì kèo tạo ra bộ khung chắc chắn cho căn nhà mà nó còn được ông cha ta ứng dụng trạm khắc những hoa văn tinh sảo nhằm tạo sự mềm mại,thẩm mỹ làm tăng thêm phần uy nghiêm cho ngôi nhà thờ. Phần này luôn được thiết kế nguyên lý phong thủy để mang lại vận khí tốt nhất cho gia chủ.
Trong một ngôi nhà gỗ 3 gian có 2 kẻ hiên nối giữa hệ thống vì kèo với hai cột của gian giữa. Kẻ hiên thường được đục chạm hoa văn là bộ tứ qúy Tùng, Cúc, Trúc, Mai, rồng hóa ngoảnh đầu về phía trong ngôi nhà.Phần đầu kẻ hiên thường được đục chạm chữ thọ hoặc chữ phúc.
Kẻ hiện và kẻ ngồi được nói với bởi cột trụ
Những chi tiết này tuy nhỏ nhưng theo quan niệm của người xưa lại vô cùng quan trọng. Đặc biệt với nhà thờ, chùa, đình, miếu những chi tiết này mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, nó mang lại điềm lành và vận khí tốt cho công trình nhà gỗ 3 gian cổ truyền.
Kẻ ngồi của nhà gỗ 3 gian là là điểm nối nằm ở giữa vì kèo. Thiết kế kẻ ngồi được hóa dáng con mèo ngồi (đây là khuôn mẫu truyền thống chuẩn để ví kèo ngồi).
Kẻ ngồi có đầu kẻ (đầu nghé) thường đục đầu rồng hoặc rồng hóa, thân kẻ đục lá vĩ long. Tất cả những hoa văn chạm khắc này đều là chuẩn mực trong thiết kế nhà gỗ cổ truyền.
Chạm khắc kẻ ngồi đã khó nhưng để căn chuẩn độ để tạo lỗ ghép vừa khít với các chi tiết gỗ khác trong vì kèo lại yêu cầu kỹ năng cao hơn. Kèo ngồi đẹp phải là kèo vừa đảm bảo về tính thẩm mỹ lại vừa có thiết kế chuẩn xác.
Kẻ ngồi được chạm trổ hoa văn tinh sảo
Câu đầu được nối 2 cột cái trong nhà
Kẻ hiên và kẻ ngồi của nhà gỗ lim 3 gian là hai phần không thể thiếu trong kết cấu khung xương của căn nhà, Nó không những làm nhiệm vụ liên kết tạo nên sự chắc chắn mà đây còn là hai phần mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với công trình này. Nằm ở vị trí gần trung tâm và được điêu khắc hoa văn tỉ mỉ là một phần tạo sự uy nghiêm của ngôi nhà gỗ. Đặc biệt đối với nhà thờ hay các công trình mang ý nghĩa tâm linh khác như đình chùa thì hai phần này càng đặc biệt có ý nghĩa tôn lên sự thiêng liêng. Kẻ hiên, kẻ ngồi của nhà gỗ 3 gian cũng mang những ý nghĩa về kiến trúc, văn hóa như đã nói trên.