Hoa văn trên nếp nhà gỗ cổ miền Bắc được coi là một phần quan trọng làm nên vẻ đẹp, sức hấp dẫn và giá trị không thể nào phai nhạt cho căn nhà gỗ cổ truyền. Hệ thống qua văn trong căn nhà cổ truyền rất đa dạng. Tuy nhiên có những mẫu hoa văn rất quen thuộc, ấn tượng được làm nhiều trong ngôi nhà cổ miền Bắc. Chúng ta cùng chiêm ngưỡng vẻ đẹp ấn tượng của những mẫu hoa văn đó trong bài viết dưới đây.
Ý nghĩa hoa văn trong nhà gỗ cổ truyền
Hoa văn khiến cho ngôi nhà gỗ cổ miền Bắc trở nên đẹp hơn, thẩm mỹ hơn. Ngoài ra, nó còn là nơi cất chứa những mong ước, hy vọng của con người về cuộc sống. Những mẫu hoa văn chúng tôi giới thiệu với quý vị dưới đây được đục chạm rất phổ biến trong nếp nhà truyền thống.
Mẫu hoa văn tứ quý đục tại phần pano dưới cửa bức bàn
Hoa văn tứ quý bao gồm 4 loại cây: tùng – cúc – trúc – mai tượng trưng cho 4 mùa: xuân – hạ – thu – đông. Mỗi cây lại còn có ý nghĩa khác nhau:
Mẫu hoa văn thường được đục chạm trên kẻ hiên, cửa bức bàn, ô tam sơn, bẩy cò…
Hoa văn tùng hạc diên niên trên bức nách
Mẫu hoa văn tùng diên niên đục hình ảnh cây tùng và những con chim hạc bay hoặc đậu xung quanh cây tùng. Cả chim hạc và cây tùng đều là những hình ảnh biểu tượng cho sự trường tồn cùng năm tháng. Chính vì vậy, hoa văn tùng hạc diên diên biểu tượng cho ý nghĩa trường thọ được hưởng an lạc.
Hoa văn tùng hạc diên niên thường đục chạm ở bức nách ngôi nhà gỗ cổ miền Bắc Việt Nam.
Hoa văn lá vĩ long hay còn có một tên gọi quen thuộc hơn là hoa văn lá lật với hình ảnh những chiếc lá mềm mại, uyển chuyển vấn vít với nhau tạo nên những hình ảnh đẹp mắt trong ngôi nhà.
Lá long vĩ đục chạm trên vì đốc tường nhà gỗ
Hoa văn lá long vĩ thể hiện mong muốn của con người về sự đầy đủ, ấm no. Mẫu hoa văn được chạm khắc uốn xoắn thể hiện sự sinh sôi, sức sống mãnh liệt mang đến sinh khí cho căn nhà gỗ cổ miền Bắc Bộ.
Hoa văn này được đục chạm nhiều trên các cấu kiện nhà gỗ như: vì đốc hiên, kẻ hiên, con rường, kẻ ngồi, con lợn, các loại xà…
Trong căn nhà gỗ cổ miền Bắc chúng ta còn thấy được sự xuất hiện của mẫu hoa văn Cầm – Kỳ – Thi – Họa. Mẫu hoa văn này bao gồm hình ảnh: Cây đàn, bút lông hộp mực, bình rượu, đôi sáo thể hiện cho sự thông tuệ của con người trong cách lĩnh vực đời sống.
Hoa văn này được đục chạm nhiều trên kẻ hiên của nhà gỗ cổ miền Bắc cùng với mẫu hoa văn tứ quý.
Đôi sáo trong bộ Cầm – Kỳ – Thi – Họa
Bình rượu trong bộ Cầm – Kỳ – Thi – Họa
Bút lông hộp mực bộ Cầm – Kỳ – Thi – Họa
Cây đàn trong bộ Cầm – Kỳ – Thi – Họa
Góp một phần không nhỏ vào vẻ đẹp của căn nhà gỗ cổ truyền là những mẫu hoa văn đối xứng. Những mẫu hoa văn đối xứng được làm rất đa dạng như: hình hoa 4 cái, các đường hình học ngang dọc, hình vuông tròn, mẫu hoa dây leo uốn cong mềm mại….
Hoa văn đối xứng trên cấu kiện
Các hoa văn đối xứng được lựa chọn đục chạm trên các cấu kiện nhỏ như: xà của khung lá hạ diệp, xà ngưỡng, bên dưới của xà nách…
Mẫu hoa văn trang trí trong nếp nhà gỗ cổ miền Bắc rất đa dạng, phong phú. Tuy vậy giữa chúng lại có những điểm chung nhất định như:
Một vài hoa văn trên nếp nhà gỗ cổ miền Bắc chưa thể nào khái quát hết được sự đa dạng và ý nghĩa của ngôi nhà này. Có thể thấy căn nhà cổ không chỉ là nơi để ở mà nó còn là nơi lưu trữ tinh hoa văn hóa của con người Việt Nam.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo thêm những dự án nhà gỗ đẹp